Son salgında milyonlarca kişi ölürken, insanlar artık Mayısmun Çiçeği virüsükonusunda endişeleniyor. Ancak bilimsel çalışmalar havaların ısınmasıyla birlikte yaşlılar arasında yeni bir toplu ölüm dalgasının geleceğini ortaya çıkardı.
Dünyayı vuran aşırı sıcak hava dalgaları özellikle yaşlıları ve tıbbi hizmetlere erişimin zayıf olduğu bölgelerde yaşayanları tehdit etmeye devam ediyor.
Sıcaklığın insanlar üzerindeki etkilerine dair her geçen gün yeni araştırmalar ekleniyor. Son araştırma dünyaca ünlü bir tıp dergisi olan The Lancet tarafından yayımlandı. Avrupa’nın farklı ülkelerinden bilim insanlarının imzaladığı çalışma, geçen hafta içinde dergi tarafından açık erişim ile yayımlandı. Çalışmada, yaşa özgü özellikler ile birlikte yerel sosyoekonomik hassasiyet yönü dikkate alınarak 1.368 Avrupa bölgesinde ısıya bağlı ölümler sırayla mdellendi.
20 YIL SÜREN ARAŞTIRMA
The Lancet makalesi, çalışmanın metodolojisi hakkında şu bilgileri veriyor:
“Yaş ve mekansal boyutlara dayalı olarak sıcaklık riskini sürekli tahmin edebilmek adına üç aşamalı bir yaklaşım uyguladık. Eurostat Kentsel Gözetim veri setinden alınan 854 Avrupa şehrinin tam listesinde yaşa ve şehre özel maruziyet-tepki fonksiyonları elde edilmiş ve mevcut koşullarla beraber dört farklı küresel alanda ısınma seviyesi (1,5°C, 2°C, 2°C) için ölüm oranı tahmin edilmiştir. 1991 ile 2020 arasında 3°C ve 4°C artış gözlemlenmiştir.”
GÜNEY AVRUPA VURGUSU
Yayınlanan veriler geleceğe dair karamsar bir tablo ortaya koyarken Güney Avrupa bölgelerine yönelik özel uyarıların da yer aldığı araştırmada şu ifadelere yer verildi:
“Sonuçlarımız, Avrupa çapında sıcağa bağlı ölümlerde bölgesel farklılıkları ortaya koyuyor. 1991’den 2020’ye kadar Doğu Avrupa’da soğuktan kaynaklanan ölümler 2,5 kat daha fazla olduğu görüldü. Güney Avrupa’da ölçülen sıcağa bağlı ölümlerin sayısı Kuzey Avrupa’ya göre altı kat daha fazlaydı. Aynı dönemde ortalama 363.809 sıcağa bağlı soğuktan ölüm ve 43.000.729 soğuktan ölüm meydana geldi. Küresel ısınma nedeniyle 3 derecelik bir artışa eşdeğer olan ısıya bağlı ölümlerin 2100 yılına kadar artacağı tahmin ediliyor. Özellikle sıcaklara bağlı ölümlerin Avrupa’nın güneyindeki bölgelerini etkilemesi bekleniyor.”
DEĞER TAHMİNİ
Bilim insanları, sıcak hava dalgalarından ilk etkileneceklerin 85 yaş üstü kişiler olacağını düşünürken, Lancet’in makalesinde şu öngörüde bulunuluyor:
“3 derecelik artış senaryosunda sıcaklara bağlı ölüm oranı artacak. Kuzey-Güney doğrultusunda 100.000 kişi başına 2 ile 117 arasında ölüm gerçekleşebilir. Avrupa’da tahmini ortalama ısıya bağlı ölüm oranı, 1991-2020 senaryo versiyonuyla karşılaştırıldığında üç kat artışla 100.000 kişi başına 30 ölüm olacaktır. Ayrıca, ölüm oranları üzerindeki etki farkının Avrupa bölgeleri genelinde genişlemesi bekleniyor.
RİSKLİ ALANLAR
Raporda bölgesel farklılıklara çözüm bulmak amacıyla şunlar belirtiliyor:
“İnsan sağlığına ilişkin hususların, en savunmasız nüfus gruplarına odaklanılarak ilgili tüm uyum politikalarına ve önlemlerine entegre edilmesi gerekiyor. Örneğin, arazi kullanım planlaması ve bina standartları uyum politikalarının temel kaldıraçlarıdır. Isıya bağlı sağlık risklerini en aza indirmek için. Göç ve nüfusun yaşlanması gibi sorunlarla karşı karşıya olan bölgeleri desteklemek için ek çabalara ihtiyaç vardır. Bu bölgelerde iklim değişikliğinin etkileri üzerine uyum sağlama kapasitesi daha düşük. Bunlar önümüzdeki yıllarda sıcaktan kaynaklanan ölümlerin daha sık meydana geleceği sıcak noktalar.”
