Prof. Dr. Hasan Sözbilir’den deprem uyarısı geldi. Tanınan isim 7 ve üzeri deprem yaşanabileceğine dair açıklamalarda bulundu. Sözbilir özellikle o bölgeye dikkat çekti. İşte o açıklama…
Kahramanmaraş merkezli yaşanan 6 Şubat depreminin ardından ülke genelinde bir gerginlik hakim. Deprembilimcilerden de ard arda uyarılar geliyor. Özellikle bazı isimler doğrudan belirli bölgede yaşayanlara önemli uyarılarda bulunuyorlar.
Yaşanan büyük deprem sonrası Malatya fayı üzerinde bilimsel çalışmalar sürdürülüyor. Fırat Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Jeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ercan Aksoy bu doğrultuda 14 şehirde üniversitelerde araştırmaların devam ettiğini vurguladı. Türkiye Diri Faylarının Paleosismolojik Özelliklerinin Belirlenmesi Araştırması Projesi kapsamında yaşanabilecek deprem olasılığı üzerinde araştırmalar yapılıyor. Fay hatları üzerinde çeşitli çalışmaların devam ettiğine dikkat çeken Aksoy “Burada Malatya fayıyla ilgili proje yürütüyoruz. Malatya fayı güneyden kuzeye 3 bölümden oluşuyor. Akçadağ ve Arguvan segmenti ve Kemaliye’ye kadar gidiyor.” ifadelerini kullandı.
Türkiye’nin Son Yüzyılındaki En Büyük Yer Bilimleri Projesi
Deprem Türkiye için olasılığı yüksek muhtemel doğal afetleri arasında yer alıyor. Özellikle tüm gözler İstanbul’da yaşanacak deprem olasılığına kitlenmişken Kahramanmaraş merkezli büyük deprem planlamaların çok dışında sonuçları ortaya çıktı. Durum böyle olunca da bu alanda çok daha yoğun çalışmalar başlatıldı.
Fırat Üniversitesi’nden Prof. Dr. Aksoy ve ekibi, Dokuz Eylül Üniversitesi’nden Dr. Öğretim Üyesi Mustafa Softa ve 19 Mayıs Üniversitesi’nden Dr. Öğretim Üyesi Serkan Gürgöze ile birlikte önemli bir araştırma yürütüyor. Dokuz Eylül Üniversitesi Genel Jeoloji Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi ve AFAD Bilimsel Destek Kurulu Üyesi Prof. Dr. Hasan Sözbilir, bu projenin Türkiye’nin son yüzyılda yer bilimlerindeki en büyük projelerinden biri olduğunu vurguladı.
Projenin ülke için büyük önem taşıdığını belirten Sözbilir, “Projeye ciddi kaynak ayrıldı, 100’ün üzerinde bilim insanı, yine 100’ün üzerinde lisansüstü kursiyer var. Projenin ana sahibi TÜBİTAK, müşterek kurumlar AFAD, Maden Teknik Arama Genel Müdürlüğü, yardımcı kuruluşlar ile 14 üniversite doğrudan projenin içerisinde.” şeklinde konuştu.
Malatya Fayı Üzerinde Önemli Bulgular
Prof. Dr. Hasan Sözbilir, Malatya fayı üzerinde sürdürülen hendek çalışmalarıyla ilgili önemli açıklamalarda bulundu. Sözbilir, elde edilen verilere göre Malatya fayının diri bir fay olduğu gerçeğini bir kez daha teyit ettiklerini belirtti. Sözbilir şu ifadelerle olayın ciddiyetini gözler önüne serdi:
“Açtığımız verilerle şu ana kadar Malatya fayının Arguvan segmentinin en az 3 depreme kaynaklık ettiğini görebiliyoruz. Son 10 bin yıl içinde 3 kez can ve mal kaybına neden olmuş faydan bahsediyoruz. Malatya fayının 7’nin üzerinde deprem üretme potansiyeli var. Bu farklı depreme ilişkin örnekleme yapacağız. Aldığımız örnekler analize gidecek, depremler ne zaman, hangi aralıkta olmuş, son depremin ne zaman meydana gelmiş ve üzerinden ne kadar zaman geçmiş, tekrar kırılması için bizim ne kadar daha süremiz var gibi soruların yanıtını bulmuş olacağız.”
Malatya Fayının Daha Geniş Çaplı Analizi
Prof. Dr. Hasan Sözbilir, Malatya fayının Akçadağ ve Kemaliye segmentlerindeki araştırmaların daha kapsamlı sonuçlar vereceğini belirtti. Sözbilir, bu araştırmaların fayın farklı segmentlerinin deprem üretme sırası ve aynı anda kırılıp kırılmadığı gibi önemli sorulara cevap vereceğini ifade etti.
“Burada önemli olan parametrelerden bir tanesi Malatya fayının 3 segmenti deprem ürettiğinde aynı anda mı kırılıyor, belli bir sırada mı kırılıyor, bu da ortaya çıkmış olacak. Bu depremin büyüklüğünü ifade eden değer olarak karşımıza çıkar. Tek bir deprem kırıldığında 7 büyüklüğünde bir deprem olacaksa 3 segment birleşince biraz daha büyük deprem olabilir, 6 Şubat depremlerinde olduğu gibi. Biliyorsunuz, 4 segment birleşerek 7,8’i ürettiği için bu kadar büyük bir deprem oldu. Dolayısıyla 6 Şubat depreminin enerji transferini alan faylardan bir tanesi, o yüzden önemli. Proje sonrasında burada deprem riskini ve tehlikesini ortaya çıkarmış olacağız” diyen Sözbilir, projenin sonunda bölgedeki deprem riskini ve tehlikesini daha iyi anlayabileceklerini vurguladı.
Uzmanların bu denli yoğun çalışmaları deprem riskinin ciddiyetine tekrar vurguluyor. Özellikle aktif olan fay hatlarının bulunduğu bölgelerdeki yaşam alanları büyük tehdit altında. Yer bilimcilerin de çalışmalarında özellikle bu bölgelere yönelmeleri yaşanacak kayıp olasılığının en az düzeyde etkilenilmesine yönelik oluyor.
